Znajdziesz tu wiele podstawowych faktów dotyczących tych stworzeń, a także różne ciekawostki na ich temat. Jeśli chcesz dostać więcej informacji dotyczących gatunków motylów występujących na terenie Polski, to kliknij w ich zdjęcie , a otworzy ci się moja inna strona z galerią zdjęć.
|
Motyle, inaczej łuskoskrzydłe (Lepidoptera – z stgr. λεπίς lepis, dopełniacz λεπίδος lepidos – „łuska” i πτερόν pteron – „skrzydło”) – rząd owadów uskrzydlonych, blisko spokrewniony z chruścikami. Istnieje kilka umownych podziałów motyli, które nie mają pokrycia w rzeczywistych relacjach pokrewieństwa w obrębie tej grupy. Mogą one być jednak wygodne przy rozpoznawaniu. Dwa często spotykane w książkach czy popularnych atlasach podziały to podział ze względu na wygląd i porę lotu na motyle dzienne (Rhopalocera, buławkoczułkie) oraz ćmy (Heterocera, różnoczułkie) oraz podział ze względu na wielkość na Macrolepidoptera (motyle większe) i Microlepidoptera (motyle mniejsze). |
|
Ciało motyli zbudowane jest z trzech części: głowy, tułowia i odwłoka. Głowa jest kulista i oddzielona od tułowia, powstała w wyniku zrośnięcia się sześciu segmentów. Znajduje się na niej para oczu złożonych, para czułków oraz ssący aparat gębowy. Tułowie składa się z trzech segmentów. Na niej znajdują się trzy pary odnóży. Są smukłe i pokryte delikatnymi łuskami lub włoskami. Niektóre gatunki mają na nich receptory pozwalające odbierać bodźce chemiczne. Odwłok to część ciała motyli o widocznej segmentacji. U samic na jego końcu znajduje się pokładełko teleskopowe służące do składania jaj. |
|
Motyle są owadami, u których dokonuje się przeobrażenie zupełne. Aby powstało jajo, musi dojść do zapłodnienia. Sporą rolę odgrywają w tym procesie substancje zapachowe. Z jaja wykluwa się gąsienica – larwa motyli. Ma miękkie ciało, wyraźnie wyodrębnioną, silnie schitynizowaną głowę z aparatem gębowym gryzącym. Poczwarka to kolejne stadium rozwoju motyla. Gąsienica przestaje przyjmować pokarm, opróżnia przewód pokarmowy, zrzuca z siebie oskórek i zmienia się w nieruchomą formę. Po wyjściu z poczwarki skrzydła są jeszcze krótkie i zmięte, ale jak tylko owad stanie na pewnym podłożu, zaczyna je rozpościerać przez pompowanie hemolimfy. Zewnętrzny szkielet z chityny, początkowo miękki i plastyczny, schnie i przez to twardnieje. Po wyschnięciu materiał staje się sztywny i wytrzymały, przy równoczesnej lekkości i elastyczności. |
|
Do dawniejszych koncepcji należą podziały na motyle dzienne (Rhopalocera) i motyle nocne (Heterocera), podział ze względu na użyłkowanie przedniego i tylnego skrzydła, czyli na Homoneura i Heteroneura czy oparty na budowie aparatów kopulacyjnych podział na Ditrysia i Monotrysia. Współcześnie dzieli się motyle na 4 podrzędy: Zeugloptera, Aglossata, Heterobathmiina, Glossata. |
|
Obecnie na obszarze Polski stwierdzono 3156 gatunków motyli z 73 rodzin, z czego 164 gatunki to motyle dzienne (zobacz też owady Polski). Co roku jednak wykazywane są jeszcze pojedyncze gatunki. Polska jest ważną ostoją dla kilku gatunków zagrożonych w skali kontynentu. Niektóre gatunki motyli dziennych zamieszkują tylko specyficzne środowiska. Jedynym z najpiękniejszych rzadkich motyli w Polsce jest Paź Żeglarz (Iphiclides podalirius). |